Kongresi i Manastirit, i mbajtur nga 14 deri më 22 nëntor 1908, shënoi një moment historik në forcimin e gjuhës shqipe dhe identitetit kombëtar. Përfaqësuesit nga Korça dhe Kolonja, dy qendra të rëndësishme të Rilindjes Kombëtare, luajtën një rol kyç në këtë ngjarje madhore.
Figura të shquara si Themistokli Gërmenji dhe Fehim Zavalani nga Korça, si dhe Petro Nini Luarasi dhe Shahin Bej Kolonja nga Kolonja, ishin ndër kontribuesit kryesorë që ndihmuan në unifikimin e alfabetit të gjuhës shqipe.
Petro Nini Luarasi, një ndër mësuesit më të përkushtuar të kohës, mbrojti përdorimin e gjuhës amtare në shkolla dhe luftoi kundër ndikimeve të huaja, duke përçuar idenë e një alfabeti të përbashkët për të gjithë shqiptarët. Shahin Bej Kolonja, përmes veprimtarisë së tij si botues i gazetës “Drita”, ndihmoi në përhapjen e shkrimit shqip dhe ngriti ndërgjegjen kombëtare.
Nga ana tjetër, Themistokli Gërmenji dhe Fehim Zavalani ndihmuan me vizionin dhe energjinë e tyre në debatin dhe arritjen e konsensusit për alfabetin latin, i cili sot është baza e shkrimit tonë.
Këto figura jo vetëm që përfaqësuan denjësisht qytetet e tyre, por lanë një trashëgimi të paçmuar në historinë tonë kombëtare. Roli i tyre në Kongresin e Manastirit është një dëshmi e pasionit të pashuar për arsimin, gjuhën dhe lirinë e kombit.
