Një ekspeditë ndërkombëtare e speleologëve ka zbuluar një nga fenomenet më të rralla natyrore në rajon: Liqenin Neuron, një liqen termal me temperaturë konstante prej 26°C, i fshehur në thellësitë e Atmosit, një humnerë me gjatësi prej 174.5 metrash, ku në 127 metra thellësi ndodhet vetë liqeni.
Kush e zbuloi Neuronin?
Shoqëria Çeke e Speleologëve, në bashkëpunim me universitete nga Italia, Sllovenia, Belgjika, Shqipëria, Greqia dhe Rumania, kanë nisur ekspeditat e tyre në zonën e Vromonerit që prej vitit 2021. Pjesë e ekipit është edhe Etmond Cauli, përfaqësues nga Shqipëria.
Teknologjia e përdorur dhe rezultatet
Për matjet dhe eksplorimet janë përdorur mjetet më të avancuara teknologjike, përfshirë skanerin LIDAR, i cili ka ndihmuar në krijimin e një modeli të detajuar të terrenit. Zona ku ndodhet liqeni shtrihet në një sipërfaqe prej 3,200.6 m², ku janë zbuluar specie endemike, duke e bërë këtë zbulim edhe më të rëndësishëm për biodiversitetin.
Çfarë pritet në të ardhmen?
Kërkimet në këtë zonë do të vazhdojnë edhe më tej, ku në muajin mars, grupi çek do të rikthehet për matje të tjera, me qëllim studimin më të thelluar të fenomenit dhe ekosistemit unik që rrethon Liqenin Neuron.
Ky zbulim hap një kapitull të ri për speleologjinë dhe shkencën në rajon, duke e vendosur zonën e Vromonerit në hartën e destinacioneve me interes të lartë shkencor dhe eksplorues.